သမ္မာကျမ်းစာသည် ထူးခြားမှတ်သားဖွယ် စာအုပ်တအုပ် ဖြစ်သည် ။ တစ်အချက်အနေနှင့် ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်သည် ယင်းကို ဖန်ဆင်းတော်မူသောကြောင့် သမိုင်း၏လုပ်ဆောင်မှုများကို တိကျမှန်ကန်စွာ မှတ်တမ်းတင်ထားသော စာအုပ်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ သို့သော် ပထမဆုံးကျမ်းစာစောင်ဖြစ်သော ကမ္ဘာဦးကျမ်း၏ အဖွင့်အခန်းကြီးများနှင့်ပတ်သက်၍ လူများစွာက မေးခွန်းထုတ်လေ့ရှိသည်။ ကမ္ဘာဦးကျမ်းတွင် အာဒံနှင့်ဧဝတို့၏ ဖန်ဆင်းခြင်းကို အစပိုင်းပရဒိသုတွင် စာတန်သွေးဆောင်သည့် မှတ်တမ်းကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။ ထို့နောက် နောဧ၏ ကမ္ဘာ ချီ ရေလွှမ်း မိုး ဘေး မှ လွတ်မြောက် ခဲ့ သည့် မှတ်တမ်း ကို ဆက်လက် ဖော်ပြ ထားသည်။ ဒီမှတ်တမ်းတွေဟာ ရှေးခေတ်ပုံပြင်တွေလို ဒဏ္ဍာရီတွေပဲလားလို့ လူများစွာက သိချင်ကြတယ်။
လွန်ခဲ့သောနှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာက တရုတ်အက္ခရာကို တီထွင်ခဲ့သော ရှေးတရုတ်လူမျိုးများနှင့် ကွန်ဖြူးရှပ်တို့မှဆင့် ဤမေးခွန်းကို ဖြေကြားပေးနိုင်သည့် သက်သေ အထောက်အထား များစွာရှိပါသည်။
တရုတ်ဘာသာစကား၏ သမိုင်းအကျဉ်းချုပ်
တရုတ်အရေးအသားသည် အနည်းဆုံး လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၄၂၀၀ တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုစတင်ချိန်တွင် ပေါ်ပေါက်လာသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ကမ္ဘာဦးကျမ်းကို မောရှေတည်းဖြတ်ခြင်းမတိုင်မီ နှစ်ပေါင်း ၇၀၀ ခန့်တွင် (ဘီစီ ၁၅၀၀ ခန့်) တရုတ်အက္ခရာ ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ တရုတ်လူမျိုးမဟုတ်သူများပင် တရုတ်လက်ရေးကို တွေ့သောအခါ တရုတ်စာမှန်းသိကြသည်။ လူအများမသိကြတာက တရုတ်စကားလုံး အက္ခရာတွေဟာ (‘radical’) လို့ခေါ်တဲ့ ရုပ်ပုံတွေကနေ တည်ဆောက်ထားတာပါ။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားတွင် ‘မီး’ နှင့် ‘ထရပ်ကား’ ပေါင်းစပ်ကာ (‘firetruck’) ဟူ၍ ပြောင်းလဲသလို တရုတ်လက်ရေးပညာသည် နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာအတွင်း အနည်းငယ်သာ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ဤအကြောင်းကို ရှေးဟောင်းအိုးခြမ်းနှင့် အရိုးလက်ရာများပေါ်တွင် တွေ့ရသော စာလုံးမှ သိနိုင်သည်။ ၂၀ ရာစုတွင်သာ ကွန်မြူနစ်ပါတီသည် အက္ခရာများကိုပြန်လည်ပြုပြင်ရန် ကြီးကြပ်ခဲ့သည်။ အကျိုးဆက်အနေနှင့်ဖြင့် ယနေ့ခေတ်တွင် တရုတ်စာသည် simple နှင့် traditional ဟူ၍ ပုံစံနှစ်မျိုးပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။
တရုတ်ပေါင်းစပ်စကားလုံးများ၏ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုမျာ
‘ပထမ’ ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသော တရုတ်အက္ခရာ ‘first’ ကိုသုံးသပ်ကြည့်ပါ။
ဤ ‘ပထမ’ ဟူသော တရုတ်စာလုံးသည် အခြားသော အဓိပ္ပာယ်များရှိသည့် ‘radical’ ဟုခေါ်သော အက္ခရာများနှင့် ပေါင်းစည်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ပုံတွင် ယင်း ‘radical’ များ၏ အဓိပ္ပါယ်ကို ဖော်ပြထားပါသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ လွန်ခဲ့သောနှစ်ပေါင်း 4200 ခန့်က တရုတ်စာရေးဆရာများသည် တရုတ်လက်ရေးလှရေးနည်းကို ဖန်တီးသောအခါတွင် ‘အသက်ရှင်ခြင်း’ + ‘မြေမှုန့်’ + ‘လူ’ = ‘ပထမ’ ဟူသော အဓိပ္ပာယ်ဖြင့် ပထမဟူသော စကားလုံးကိုဖန်တီးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။
ဒါပေမယ့်ဘာကြောင့်လဲ? ‘မြေမှုန့်’ နှင့် ‘ပထမ’ အကြား အဘယ်ဆက်စပ်မှုရှိသနည်း။
ဤမေးခွန်းကို ကမ္ဘာဦးကျမ်းမှတ်တမ်းနှင့်မှ တဆင့် သုံးသပ်ကြည့်ပါ။
7 “ထို့နောက် ထာဝရအရှင်ဘုရားသခင်သည် မြေမှုန့်ဖြင့် လူကိုပုံဖော်ဖန်ဆင်း၍ သူ၏နှာခေါင်းထဲသို့ ဇီဝအသက်ကို မှုတ်သွင်းတော်မူရာ လူသည် သက်ရှိသတ္တဝါဖြစ်လာ၏။”
ကမ္ဘာဦးကျမ်း 2:7
ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်သည် ‘ပထမ’ လူသား (အာဒံ) ကို မြေမှုန့်ထဲမှ အသက်ပြန်ရှင်လာစေခဲ့သည်။ ဤမှတ်တမ်းမှဆင့် ‘အသက်ရှင်ခြင်း’၊ ‘မြေမှုန့်’၊ ‘လူ’ နှင့် ‘ပထမ’ တို့၏ဆက်နွှယ်မှုကို မြင်တွေ့နိုင်သည်။ သို့သော် တရုတ်ဘာသာစကားပါ ‘ပထမ’ စကားလုံးသည် သမ္မာကျမ်းစာ မရေးသားမီ အနည်းဆုံး နှစ်ပေါင်း ၇၀၀ ကတည်းက ပေါ်ပေါက် အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
တရုတ်စကားလုံးများအတွင်းရှိ ဖန်ဆင်းခြင်းမှတ်တမ်း
အောက်ပါတို့ကို သုံးသပ်ကြည့်ပါ-
မြေမှုန့် + နှုတ်ထွက်သက်သက် + အသက်ရှင် = စကားပြော
‘မြေမှုန့်’ + ‘နှုတ်ထွက်သက်သက်’ + ‘အသက်ရှင်ခြင်း’ ဟူသော ‘radical’ များကို ပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် ‘စကားပြောရန်’ ဟူသော အက္ခရာကို တရုတ်ပညာရှင်များက ပေါင်းစပ်ထားသည်။ ပို၍ ထူးဆန်းသည်မှာ ‘စကားပြောခြင်း’ နဲ့ ‘လမ်းလျှောက်ခြင်း’ ပေါင်းစပ်ဟူသော အက္ခရာများကို ပေါင်းစပ်လျှင် ‘ဖန်တီးခြင်း’ ဟူသော အခြား အက္ခရာကို ရရှိခြင်းဖြစ်သည်။
ရှေးတရုတ်လူမျိုးများ သူတို့၏ စကားလုံးများကို ဖန်တီးရာတွင ‘ဖုန်မှုန့်’၊ ‘နှုတ်ထွက်’၊ ‘အသက်ရှင်’၊ ‘လမ်းလျှောက်ခြင်း’ နှင့် ‘ဖန်တီးခြင်း’ စသော စကားလုံးများကို အဘယ်ကြောင့် ပေါင်းစပ်ခဲ့ကြသနည်း။ အထက်တွင်ကိုးကားခဲ့သော ကမ္ဘာဦးကျမ်း ၂:၁၇ ကိုတဖန်ကြည့်ရှုလိုက်ကြပါစို့။
တရုတ်စကားလုံးများမှတဆင့် ဥယျာဉ်သစ်ပင်များထဲမှ သွေးဆောင်သူကို လေ့လာကြည့်ခြင်း
အထက်တွင်ဖော်ပြခဲ့သော တရုတ်အက္ခရာနှင့် ကျမ်းစာအကြား တူညီမှုများသည် ဆက်လက်ရှိနေပါသေးသည်။ “ဥယျာဉ်ထဲမှာ လျှို့ဝှက်လှုပ်ရှားနေတဲ့လူ” ဆိုသော စကားလုံးနှင့် ‘စာတန်’ စကားလုံးတို့၏ ဆက်စပ်မှုကို သတိထားကြည့်ပါ။ ဥယျာဉ်များသည် နတ်ဆိုးများနှင့် မည်သို့ဆက်စပ်သနည်း။
ထို့အပြင် ရှေးတရုတ်လူမျိုးများသည် ‘စာတန်’ နှင့် ‘သစ်ပင်နှစ်ပင်’ ကိုပေါင်းစပ်ခြင်းဖြင့် ‘သွေးဆောင်သူ’ ဟူသော စကားလုံးကို တည်ဆောက်ခဲ့ကြသည်။
ထို့ကြောင့် ‘သစ်ပင်နှစ်ပင်’ အကာအကွယ်အောက်ရှိ ‘မာရ်နတ်’ သည် ‘သွေးဆောင်သူ’ ဟူသော စကားလုံးဖြစ်လာသည်။ စဥ်းစားကြည့်ပါက ‘သွေးဆောင်သူ’ ကို ကာမစိတ်ရှိတဲ့ အမျိုးသမီး ဒါမှမဟုတ် သွေးဆောင်စေတဲ့အခြားသော အပြစ်တော်တခုနဲ့ ဆက်စပ်တာက ပိုသဘာဝကျလိမ့်မည် မဟုတ်ပါလား။ ဘာဖြစ်လို့ သစ်ပင်နှစ်ပင်လဲ။ ‘ဥယျာဉ်များ’ နှင့် ‘သစ်ပင်များ’ သည် ‘နတ်ဆိုးများ’ နှင့် ‘သွေးဆောင်သူများ’ တို့နှင့် မည်သို့ဆက်စပ်နေသနည်း။ ထိုအအဖြေကို ကမ္ဘာဦးကျမ်းမှတ်တမ်းတွင် ကြည့်ရှုနိုင်ပါသည်။
8 ထာဝရအရှင်ဘုရားသခင်သည် အရှေ့ဘက်ရှိဧဒင်အရပ်၌ ဥယျာဉ်ကိုစိုက်ပျိုးပြီးလျှင် မိမိပုံဖော်ဖန်ဆင်းထားသောလူကို ထိုဥယျာဉ်၌ နေရာချထားတော်မူ၏။
ကမ္ဘာဦးကျမ်း ၂:၈-၉
9 ထာဝရအရှင်ဘုရားသခင်သည် ရှုချင်စဖွယ်ကောင်းသော၊ စားဖွယ်ကောင်းသောအပင်အမျိုးမျိုးကို မြေမှပေါက်စေတော်မူ၏။ ဥယျာဉ်အလယ်၌ အသက်ပင်နှင့် အကောင်းအဆိုးသိကျွမ်းရာအပင်ရှိ၏။
မြွေသည် ထာဝရအရှင်ဘုရားသခင် ဖန်ဆင်းတော်မူသော တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်အားလုံးတို့ထက် လိမ္မာပါးနပ်၏။ မြွေက မိန်းမအား “ဥယျာဉ်ထဲရှိ မည်သည့်အပင်၏အသီးကိုမျှ မစားရဟူ၍ ဘုရားသခင်သည် အမှန်ပင်မိန့်တော်မူသလော”ဟု မေးလေ၏။
ကမ္ဘာဦးကျမ်း ၃:၁
‘တပ်မက်ခြင်း’ ဟူသော တရုတ်အက္ခရာသည်လည်း ‘အမျိုးသမီး’ နှင့် ‘သစ်ပင်နှစ်ပင်’ ဟူသောစကားလုံးများနှင့် ဆက်စပ်နေပြန်သည်။ တရုတ်လူမျိုးများအနေဖြင့် အဘယ့်ကြောင့် လိင်ဆိုင်ရာသဘောဖြင့် ‘အမျိုးသမီး’ ကို ဆက်စပ်ခြင်းမပြုပဲ ‘သစ်ပင်’ နှင့် ချိတ်ဆက်ခဲ့ပါသနည်း။
ကမ္ဘာဦးကျမ်းမှတ်တမ်းတွင်မူ ‘တပ်မက်ခြင်း’၊ ‘အပင်နှစ်ပင်’ နှင့် ‘မိန်းမ’ တို့စပ်ကြား ဆက်နွှယ်မှုရှိကြောင်းကို ဤသို့ဖော်ပြသည်။
6 ထိုအပင်မှာ စားချင်စဖွယ်ကောင်း၍ အမြင်အားဖြင့်လည်းတင့်တယ်ပြီး ပညာတိုးပွားစေရန်လည်း နှစ်လိုဖွယ်ကောင်းသောအပင်ဖြစ်သည်ကို မိန်းမသည်မြင်လျှင် ထိုအပင်၏အသီးကို ဆွတ်ယူ၍စားလေ၏။ မိမိနှင့်အတူရှိသောခင်ပွန်းအားလည်းပေး၍ သူသည်လည်း စားလေ၏။
ကမ္ဘာဦးကျမ်း ၃:၆
ရေလွှမ်းမိုးမှုကြီးနှင့် တရုတ်ဘာသာစကား
ထူးခြားသောဆင်တူချက်နောက်တစ်ခုကို သုံးသပ်ကြည့်ပါ။ ‘လှေကြီး’ အတွက် တရုတ်အက္ခရာကို အောက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။
ဒီအက္ခရာကို ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ‘radicals’ တွေကို လေ့လာကြည့်ရအောင်။
တရုတ် ‘လှေ’ အက္ခရာသည် တနည်းအားဖြင့် ‘အိုး’ တစ်စီးထဲမှာ ‘လူရှစ်ယောက်’ ရှိသည်ဟု ညွှန်ပြနေခြင်းဖြစ်သည်။ သို့သော်သင်္ဘောတစ်စင်းတွင် လူရှစ်ဦးထက် ၃၀၀၀ ရှိခြင်းသည် ပို၍ယုတ္တိရှိသည်မဟုတ်ပါလော။ သို့သော် ကျမ်းစာလာ မှတ်တမ်းများအရ နောဧ၏ လှေတွင် နောဧနှင့် သူ၏ သား သုံး ဦးအပါအဝင် နောဧ၏ ဇနီး လေး ဦး တို့ ပါဝင်ကြောင်းညွှန်းဆိုထားပေသည်။
သမ္မာကျမ်းစာတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် မှန်ကန်သောဖြစ်ရပ်များကို တရုတ်လူမျိုး မှတ်မိကြပုံ
အစောပိုင်းကမ္ဘာဦးကျမ်းမှတ်တမ်းများနှင့် တရုတ်စာပေများတွင် ထူးခြားသောဆင်တူချက်များကို တွေ့နိုင်သည်။ တရုတ်လူမျိုးတွေတွေအနေဖြင့် ကမ္ဘာဦးကျမ်းကို ဖတ်ပြီး ကျမ်းပါအကြောင်းအရာအချို့ကို သူတို့၏ စာပေများတွင် ထည့်သွင်း ငှားရမ်းရေးသားထားသည် ဟုပင် ထင်မြင်နိုင်သည်။ သို့သော် တရုတ်ဘာသာစကား၏မူလအစသည် မောရှေထက် အနည်းဆုံး နှစ်ပေါင်း ၇၀၀ ပင်စောခဲ့သည်။
အဘယ်ကြောင့် ဤကဲ့သို့ ‘တိုက်ဆိုင်မှု’ များများပြားနေသနည်း။ အာဗြဟံ၊ ဣဇာက်နှင့် ယာကုပ်တို့၏ နောက်ပိုင်းကမ္ဘာဦးကျမ်းပုံပြင်များမှာအတွက်မူ အဘယ်ကြောင့် တရုတ်စာအက္ခရာများနှင့် ဆက်စပ်နေမှုမရှိတော့သနည်း။
သို့သော် ကမ္ဘာဦးကျမ်းသည် တကယ့်သမိုင်းဝင်ဖြစ်ရပ်များကို မှတ်တမ်းတင်ထားသည်ဟု တွေးတောကြည့်ပါ။ ထို့အခါ တရုတ်လူမျိုးသည် လူမျိုးစုနှင့် ဘာသာစကားအုပ်စုတစ်ဖြစ်သည်နှင့်အညီ ရှေးခေတ်ဘာသာစကား/လူမျိုးစုအားလုံးနည်းတူ ဘေဘဲလ်တာဝါ (ကမ္ဘာဦးကျမ်း ၁၁) မှဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်မည်။ ယင်းကျမ်းတွင် ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်၏ ဘေဘဲလ်မြို့သားတို့ အသုံးပြုသော ဘာသာစကားကို မည်သို့ရှုပ်ထွေးစေခဲ့ကြောင် ဖော်ပြထားသည်။ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် မြို့သားတို့ တဦးနှင့်တဦး နားမလည်နိုင်ဖြစ်ကာ မက်ဆိုပိုတေးမီးယားမှ အပြင်ဘက်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားကြပြီး ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့သိသော လူမျိုးစုအစုံစုံပေါ်ပေါက်လာတော့သည်။
ဘေဘဲလ်မြို့မှ ကွဲလွင့်သွားသော တရုတ်လူမျိုးများသည် ဖန်ဆင်းခြင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးဘေးပြီးနောက် မကြာမီတွင် သူတို့၏အက္ခရာကို ရေးသားခဲ့ကြသည်။ ထို အချိန် က ၎င်း တို့ သည် သူ တို့ ကောင်းကောင်း မှတ်မိ ခဲ့ သော သမိုင်းဝင် ဖြစ်ရပ် များကို အက္ခရာများတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြကြပေမည်။ ထို့ကြောင့် သူ တို့ သည် ‘ တပ်မက် ခြင်း ‘ ၊ ‘ သွေးဆောင် သူ ‘ ကဲ့သို့ အက္ခရာများကို ဖန်တီး သောအခါ ၊ ကျမ်းစာလာ သမိုင်းမှ ဖြစ်ရပ် များ ကို အသုံးပြုခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်သည်။ အလားတူ ‘လှေကြီး’ ကဲ့သို့သော အက္ခရာများသည်လည်း သူတို့မှတ်မိသည့် သမိုင်းမှ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်သည်။
ဖန်ဆင်းခြင်းနှင့် ရေလွှမ်းမိုးခြင်းမှတ်တမ်းများသည်လည်း သူတို့၏ယဉ်ကျေးမှုစတင်ချိန် ဘာသာစကားဖန်တီးချိန်ကာလများတွင် အက္ခရာများထဲသို့ ထည့်သွင်းခံခဲ့ရသည်။ ရာစုနှစ်များကုန်လွန်လာသည်နှင့်အမျှ မူလအကြောင်းရင်းကို သူတို့မေ့လျော့သွားကြသည်။ ယခုအခါ သင့်အနေဖြင့် တရုတ်အက္ခရာနှင့် ကမ္ဘာဦးကျမ်းမှတ်တမ်း၏ ဆက်နွှယ်မှုကို နားလည်ကာ ကျမ်း၏ မှန်ကန်မှုကိုလည်း တွေ့နိုင်မည်ဖြစ်သည်။
ကွန်ဖြူးရှပ်နှင့် ကောင်းကင်ဗိမာန်တော်တွင် နယ်စပ်ယဇ်ပူဇော်ခြင်း၏ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှု
တရုတ်လူမျိုးများတွင် နယ်စပ်ယဇ်ပူဇော်ခြင်းဟုခေါ်သော အခမ်းအနားထုံးတမ်းစဉ်လာတစ်ခုလည်း ရှိသည်။ တရုတ်ယဉ်ကျေးမှုအစ (ဘီစီ ၂၂၀၀ ခန့်) မှစ၍ တရုတ်ဧကရာဇ် မည်သည့်မင်းဆက်ပင်ဖြစ်ပါစေ ဆောင်းယဉ်စွန်းချိန်တွင် ရှန်တီ (‘ကောင်းကင်ဧကရာဇ်’၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်) အား နွားတစ်ကောင်ကို အမြဲပူဇော်ခဲ့သည်။ သူသည် ၄င်းပူဇော်မှုကို ယခုအခါ ဘေဂျင်းမြို့ရှိ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအတွက် ဆွဲဆောင်မှုတစ်ခုဖြစ်သည့် ‘Forbidden City’ နေရာတွင် ယဇ်ပူဇော်ခြင်းအခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယဇ်ပူဇော်မှုသည် ၁၉၁၁ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ် ဆန်ယက်ဆန်မှ နောက်ဆုံးသော တရုတ် ဧကရာဇ်ကို ဖြုတ်ချလိုက်ချိန်တွင် အဆုံးသတ်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် တရုတ်ဧကရာဇ်သည် နှစ်ပေါင်း ၄,၀၀၀ ကျော်ကာလတလျှောက်လုံး နှစ်စဉ် ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်ထံ နွားတစ်ကောင်ကို ယဇ်ပူဇော်ခဲ့သည်။
ဒါပေမယ့်ဘာကြောင့်လဲ? ကွန်ဖြူးရှပ် (ဘီစီ ၅၅၁-၄၇၉) ကလည်း ဤမေးခွန်းကိုမေးခဲ့သည်။ ထို့နောက် ကွန်ဖြူရှပ်က ဤသို့ပြောခဲ့သည်–
“ကောင်းကင်နှင့်မြေကြီးသို့ ယဇ်ပူဇော်ခြင်းအခမ်းအနားများကို နားလည်သောသူသည်… နိုင်ငံတော်အစိုးရကို ကိုင်တွယ်ရာတွင် သူ့လက်ဖဝါးကိုကြည့်သလို လွယ်ကူလိမ့်မယ်!”
ကွန်ဖြူးရှပ်ဆိုလိုတာက အဲဒီလျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုကို နားလည်နိုင်တဲ့သူဟာ နိုင်ငံတော်ကို အုပ်ချုပ်နိုင်လောက်အောင် ပညာရှိရာရောက်မယ်လို့ ဆိုလိုတယ်။ ထို့ကြောင့် နယ်စပ်ယဇ်ပူဇော်ခြင်းစတင်သည့် ဘီစီ ၂၂၀၀ မှ ကွန်ဖြူးရှပ်၏ အချိန်ကာလာကြားတွင် ပူဇော်ခြင်း ၏မူလအဓိပ္ပာယ်ကို မေ့လျော့သွားခဲ့ဟန်ရှိသည်။ သို့သော် တရုတ်ဧကရာဇ်များသည် စီအီး ၁၉၁၁ အထိ နောက်ထပ် နှစ်ပေါင်း ၂၄၀၀ အထိ ထုံးတမ်းစဉ်လာကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းခဲ့ကြသည်။
ကွန်ဖြူးရှပ်၏မေးခွန်းကို တရုတ်အက္ခရာ ‘ဖြောင့်မတ်ခြင်း’ အားလေ့လာ၍ ဖြေကြားကြည့်ခြင်း
တရုတ်အက္ခရာတည်ဆောက်ပုံနောက်ကွယ်ရှိ အရေးပါမှုကို မမေ့ခဲ့ပါက ကွန်ဖြူးရှပ်သည် သူ၏မေးခွန်းကို ဖြေဆိုနိုင်ပေမည်။ ‘ဖြောင့်မတ်ခြင်း’ ဟူသောစကားလုံးကို တည်ဆောက်ရာတွင် အသုံးပြုခဲ့သော ‘radicals’ များကို သတိပြုကြည့်ပါ။
‘ဖြောင့်မတ်ခြင်း’ ဟူသော စကားလုံးသည် ‘ငါ’ နှင့် ‘သိုးငယ်’ ကိုပေါင်းစပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ ‘ငါ’ ဆိုသော စကားလုံးသည် ‘လက်’ နှင့် ‘လှံ’ ကိုပေါင်းထားခြင်းဖြစ်သည့်။ ထို့ကြောင့် ငါ့လက်ဖြင့် သိုးငယ်ကိုသတ်ပြီး ဖြောင့်မတ်ခြင်းတရားကို ဖြစ်ပေါ်စေမယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆကို ဆက်စပ်တွေးခေါ်ကြည့်နိုင်သည်။
ဂျူးယဇ်ပူဇော်ခြင်းစနစ် မစတင်မီ ကြာမြင့်စွာကတည်းက ဖြစ်ပျက်ခဲ့သော တိရစ္ဆာန်ယဇ်များကို ကမ္ဘာဦးကျမ်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။ ဥပမာ၊ အာဗေလ (အာဒံ၏သား) နှင့် နောဧတို့၏ ယဇ်ပူဇော်ခြင်း မှတ်တမ်းများ ဖြစ်ကြသည်။
4 အာဗေလသည်လည်း မိမိသိုးအုပ်ထဲမှ သိုးသားဦးများနှင့် သိုးတို့၏အဆီများကိုယူဆောင်လာ၏။ ထာဝရဘုရားသည် အာဗေလနှင့် သူ၏ပူဇော်သက္ကာကို ပမာဏပြုတော်မူ၏။
ကမ္ဘာဦးကျမ်း 4:4
20 နောဧသည် ထာဝရဘုရားအဖို့ ယဇ်ပလ္လင်ကိုတည်ပြီးလျှင် စင်ကြယ်သောတိရစ္ဆာန်အပေါင်းတို့နှင့် စင်ကြယ်သောငှက်အပေါင်းတို့ထဲကယူ၍ ထိုယဇ်ပလ္လင်ပေါ်တွင် မီးရှို့ရာယဇ်ကိုပူဇော်ရာ
ကမ္ဘာဦးကျမ်း 8:20
ဖြောင့်မတ် ခြင်း တရား ရှိ ရန် တိရစ္ဆာန် ယဇ် များ ကို ပုံဆောင်နိုင် ကြောင်း အစော ပိုင်း လူသား များ နားလည် ခဲ့ ပုံ ရ သည် ။ အစောပိုင်းတရုတ်လူမျိုးများသည်လည်း ထိုအကြောင်းကို သူတို့၏ပူဇော်ရာယဇ်များမှတစ်ဆင့် နားလည် ခဲ့ပုံရသည်။
ယေရှု၌ ‘ဖြောင့်မတ်ခြင်း’ ပြည့်စုံခဲ့ပုံ
ယေရှု၏ထင်ရှားသောဘွဲ့နာမတစ်ခုမှာ ‘ဘုရားသခင်၏သိုးသငယ်’ (ယောဟန် ၁:၂၉) ဖြစ်သည်။ သူ၏သေခြင်းသည် ရှေးခေတ်တရုတ်နယ်စပ်ယဇ်များအပါအဝင် တိရစ္ဆာန်ယဇ်အားလုံးတွင် ပုံဖော်ထားသည့် ဖြောင့်မတ်ခြင်းကိုပေးသည့် စစ်မှန်သောပူဇော်ရာယဇ်သဖွယ်ဖြစ်သည်။ အာဗြဟံ၏ပူဇော်ရာယဇ်၊ မောရှေ၏ပသခါယဇ်နှင့် ဥယျာဉ်ထဲရှိ မြွေအတွက် စကားထာတို့က ယေရှု၏ အဖြစ်သနစ်ကို ညွှန်ပြနေသည်။ ကွန်ဖြူးရှပ်ခေတ်တွင်မေ့လျော့သွားကြပြီဖြစ်သော်ငြား တရုတ်လူမျိုးများလည်း ထိုအကြောင်းကို နှစ်ပေါင်းရာနှင့်ချီ၍ နားလည်ခဲ့ပုံရသည်။
တရုတ်အက္ခရာသည် အစောပိုင်းကျမ်းစာမှတ်တမ်းများနှင့် ဆင်တူသောကြောင့် သမ္မာကျမ်းစာသမိုင်းကို ထောက်ခံသည့် အထောက်အထားရှိသည်ဟု သတ်မှတ်နိုင်သည်။ ဤအစောပိုင်းကျမ်းစာမှတ်တမ်းများတွင် ဗုဒ္ဓပညာကညွှန်းဆိုသော ကလီရှာနှင့် ဒူခါတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် သမိုင်းဝင်ဖြစ်ရပ်များကိုလည်း ဖော်ပြထားသည်။ ယဇ်နှင့် မြွေအတွက် စကားထာနှစ်ခုစလုံးတွင် နောင်လာမည့် အနာဂတ်တွင်ပေါ်လာမည့် ယေရှု၏ စတေးခံမှု အကြာင်းများကို ဖော်ပြထားသည်။ ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်၏အစီအစဉ်သည် ယေရှု၏ဘဝ၊ သူ၏ သေခြင်းနှင့် ရှင်ပြန်ထမြောက်ခြင်းတို့အပေါ် အဓိကထားသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။
… ကျွန်ုပ်တို့ယူနိုင်သော လက်ဆောင်တစ်ခု ပေးကမ်းခြင်း
ဖြောင့်မတ်ခြင်းဟူသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ကြိုးစားအားထုတ်မှုနှင့် ကောင်းကျိုးမှသာ ရရှိသည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ယူဆကောင်း ယူဆလိမ့်မည်။ သူ တို့ ၏ အပြစ် အတွက် ပေးဆပ် ရန် ကုသိုလ်ကံ အချို့ လိုအပ် ကြောင်း လူ များ စွာ လက်ခံကျသည် ။ ထိုသို့ပေးဆပ်ရာတွင် ကောင်းမွန်သော လုပ်ရပ်များကသာ အခရာကျကြောင်းလည်း လက်ခံကြသည်။ အခြားသူများမှာမူ ကံ၏တောင်းဆိုချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည်မဟုတ်ဟု ဆို၍ မျှော်လင့်ချက်ကို စွန့်လွှတ်ပြီး မဆင်မခြင်နေထိုင်ကြသည်။ ထို ဖြောင့်မတ်ခြင်းနှင့် စပ်လျဥ်း၍ ခရစ်ဝင် ကျမ်းများက ဤသို့ဖော်ပြထားပေသည်။
21 သို့ရာတွင် ယခုအခါ၌ ပညတ်တရားနှင့်ပရောဖက်များသက်သေခံသော ဘုရားသခင်၏ဖြောင့်မတ်ခြင်းသည် ပညတ်တရားမပါဘဲ ထင်ရှားလေပြီ။
ရောမဩဝါဒစာ ၃:၂၁-၂၂
22 ၎င်းမှာ ယေရှုခရစ်တော်ကိုယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့် ယုံကြည်သူအပေါင်းတို့အပေါ်သက်ရောက်သော ဘုရားသခင်၏ဖြောင့်မတ်ခြင်းဖြစ်၏။ ဤတွင် မည်သည့်ခြားနားမှုမျှမရှိ။
ခရစ်ဝင်ကျမ်းသည် အရေးပါသောမေးခွန်းများကို ဆွေးနွေးထားသောကြောင့် စူးစမ်းလေ့လာထိုက်သည်။ ရှေးခေတ်လူတို့သည် မိမိတို့၏ယဇ်ပူဇော်ရာယဇ်များတွင် သမ္မာကျမ်း၏ အရေးကြီးပုံကို အသိအမှတ်ပြုခဲ့ပုံရသည်။ ဒီအကြောင်းတွေနှင့် စပ်လျဥ်းပြီး ရေလွှမ်းမိုးဘေးကြီးမှ ရရှိခဲ့သော သင်ခန်းစာများကို ဆက်လက်လေ့လာကြည့်ပါစို့။
ကိုးကားစာအုပ်စာတမ်းများ
The Discovery of Genesis. C.H. Kang & Ethel Nelson. 1979
Genesis and the Mystery Confucius Couldn’t Solve. Ethel Nelson & Richard Broadberry. 1994